De vloek van Nederland
In Nederland heerst een hardnekkige overtuiging: wie hard werkt, verdient geld, en wie veel geld verdient, heeft het gemaakt. Onze samenleving prijst economische groei, loonsverhogingen en carrièrestappen als tekenen van succes. Maar terwijl onze spaarrekeningen groeien, lijkt onze mentale rijkdom juist te krimpen. Over de eeuwige discussie of geld gelukkig maakt, heb ik dan ook een afwijkende mening. Waar de meeste mensen zich richten op het vergaren van bezit en financiële zekerheid, stel ik een ander kompas voor: werk in plaats daarvan aan vriendschappen voor het leven.
Een goede vriend zal je helpen wanneer je in de problemen zit. Die belt je terug als je in paniek bent. Die staat voor je deur met soep als je ziek bent. Geld doet dat niet. Geld lost praktische problemen op... tot het op is. En als je daarop hebt vertrouwd en het raakt op, dan heb je een groter probleem: je staat er alleen voor.
We leven in een maatschappij waarin we gewend zijn geraakt om alles naar ons toe te trekken. We willen een groter huis, een betere auto, meer gemak, meer status. Maar wat als we zouden leven volgens een ander principe? Neem alleen wat je nodig hebt, en laat wat over voor een ander.
Want alles wat jij teveel neemt, komt een ander tekort. Elke euro die slapend op jouw spaarrekening ligt terwijl je er niets mee doet, is een euro die iemand anders had kunnen gebruiken om de energierekening te betalen. Iedere woning die gekocht wordt als beleggingsobject, is een huis minder voor iemand die dakloos raakt. Rijkdom is niet neutraal, het heeft een prijs. Niet alleen voor jezelf, maar voor de samenleving als geheel.
We durven niet hardop te zeggen dat jouw overdaad vaak de armoede van een ander voedt. Maar het is tijd om die realiteit onder ogen te zien. In een wereld van overvloed is schaarste vaak het gevolg van ongelijkheid, niet van gebrek. De balans tussen rijkdom en armoede is geen toeval, het is het resultaat van keuzes. Van systemen die we ongemerkt in stand houden. En die keuzes kunnen we veranderen.
Veel mensen meten succes aan de hand van hun banksaldo. Maar geld is een misleidende graadmeter. Wie geluk verwart met bezit, blijft leeg. Wie succes definieert als het aantal vrienden dat je kunt bellen als het tegenzit, zit vol. In plaats van financiële doelstellingen en salarisverwachtingen, zouden we een andere meetlat moeten hanteren: een happiness score. Hoe vaak heb je gelachen vandaag? Wie heb je geholpen? Wanneer voelde je je écht verbonden?
De ware vloek van Nederland is niet te weinig geld, maar te weinig verbondenheid. We zijn welvarend maar vaak eenzaam, succesvol maar gespannen, rijk maar rusteloos. Het is tijd dat we onszelf een nieuwe vraag stellen: niet “hoe kan ik meer krijgen?”, maar “hoe kan ik beter leven?”
De eerste stap? Bel een vriend. Niet om te investeren in aandelen, maar in elkaar.