David Ishee is een hondenfokker, oorspronkelijk uit Mississippi, die voor het eerst in de schijnwerpers kwam toen hij in 2016 besloot Mastiff-puppy's te biohacken, om ze te laten gloeien in het donker. In 2019 was hij een van de hoofdrolspelers in de Netflix-documentaire ‘Unnatural Selection’, die zijn leven drastisch veranderde. Hij speelde ook een cruciale rol in een poging tot HIV-vaccinatie, waarbij hij samenwerkte met Aaron Traywick, een ondernemer, die op achtentwintigjarige leeftijd, dood werd aangetroffen, in een meditatiespa. Ze maakten hierover een documentaire: 'Citizen Bio'. Vorig jaar verhuisde hij naar Texas, om in een laboratorium voor biotechnologie te werken.

David Ishee heeft zelfvertrouwen en is op een missie om genetische modificatie voor iedereen toegankelijk te maken. Hij legt de tools die hij gebruikt uit op zijn YouTube-kanaal en leert hoe genetische modificatie werkt. "Wie leest er tegenwoordig nog boeken?" Het fokken van honden zit in de familie van David en is voor hem vanzelfsprekend.

Welk hondenras is jouw favoriet om te fokken?

Dat is een makkelijke, de Midgard Mastiff. Ik heb ze de afgelopen vijftien jaar gefokt om precies te zijn wat ik wil in een hond, dus het is niet verwonderlijk dat ze mijn favoriet zijn.

Hoeveel honden houd je en hoe heten ze?

Het verschilt. Ik houd niet veel honden tegelijk omdat ik het idee niet leuk vind om van een hond een levenslange fokker te maken. Dus mijn fokprogramma is gericht op het dekken van vele generaties om de effecten van selectief fokken te maximaliseren om het ras te verbeteren. Ik heb ergens tussen de drie en twintig honden gehad, afhankelijk van wat elke generatie nodig heeft en of ik al goed nieuw thuis heb gevonden voor de vorige generatie. Het doel is dat de honden het grootste deel van hun leven als gezinslid van iemand kunnen doorbrengen en slechts een paar vroege jaren bij ons, terwijl ze bijdragen aan het verbeteren van de genetica van de Mastiffs.

Wat is de normale procedure voor het fokken van een hond?

De typische procedure is om de fokhonden te selecteren en ze samen te kennelen terwijl het vrouwtje loops is. Over het algemeen doen de honden de rest zelf. Als er problemen zijn met beschikbaarheid, of als de honden niet met elkaar overweg kunnen, kan de fokker ze helpen te kalmeren of zelfs fokken door middel van kunstmatige inseminatie terwijl ze gescheiden zijn.

Welke eigenschappen vind je leuk in een hond?

Moed, loyaliteit, gezondheid, atletisch vermogen, genegenheid, snelheid, robuustheid van lichaam en geest, betrouwbaarheid en makkelijk te verzorgen.

"Het leuke van wetenschap is dat het op zichzelf een geweldige leraar is. Als je een fout maakt, werken dingen niet, dus je moet de fout vinden en repareren voordat er een gewenst resultaat is."

Wanneer ben je begonnen met het gebruik van biotechnologie om de voortgang van de fokkerij te verbeteren?

Ik kwam voor het eerst op het idee in 2014 na het bekijken van een TED-talk en bracht de volgende jaren door met leren en mijn laboratorium en apparatuur te kopen of te bouwen.

Welke opleiding heb je gevolgd om biohacker te worden of waar heb je al je kennis vandaan?

Ik heb niet echt een opleiding gehad in genetica, althans niet in de gebruikelijke zin. Ik heb veel van de theoretische dingen geleerd van gratis educatief materiaal online. Toen leerde ik de algemene protocollen en bouwde ik een lab en begon ik praktijkervaring op te doen. Het leuke van wetenschap is dat het op zichzelf een geweldige leraar is. Als je een fout maakt, werken dingen niet, dus je moet de fout vinden en repareren voordat er een gewenst resultaat is. Ik heb ook veel goede vrienden gemaakt in de biohacking-gemeenschap bij wie ik terecht kon voor hulp als ik iets zelf niet kon oplossen. Omdat ik geïsoleerd was in een klein stadje op het platteland van Mississippi, was het onmogelijk dat iemand met mij samen ging zitten om de kneepjes van het vak te leren, maar alle beetjes helpen.

Je hebt een hond laten gloeien met kwallengenen, klopt dat? (heb je daar een foto van?)

Ik heb het gen in hondensperma kunnen krijgen en daar heb ik foto's van met fluorescerend gelabeld DNA, maar die spermacellen hebben nog geen nest voortgebracht. Het is de eerste keer dat dit protocol bij honden is gedaan, maar het werkt bij varkens en andere dieren. Het heeft veel aanpassing aan het protocol gekost om het bij honden te laten werken en het proces is traag, omdat ik maar om de zes maanden kan proberen te fokken, op basis van de loopsheidcycli van honden. Het proces zal dus meer tijd in beslag nemen, maar als het klaar is, zal er een veel eenvoudiger protocol zijn voor modificeren van honden. Het zal iets eenvoudigs zijn dat zelfs een gewone hondenfokker het kan doen.

"Een groot ding dat ik heb geleerd, is om nooit met iemand samen te werken zonder hem persoonlijk te ontmoeten."

Hoe heeft "Unnatural Selection" je leven veranderd?

Nou, het kreeg veel meer aandacht voor mijn werk en was een groot deel van de reden waarom ik de baan kon krijgen die ik nu heb als genetisch ingenieur en waardoor ik naar Texas kon verhuizen.

Ik zag de livestream van Aaron Traywick van Ascendance Biomedical, waar ze optimistisch probeerden Tristan Roberts van hiv te genezen met CRISPR/cas9. Wat kunnen we leren van wat daar is gebeurd?

Een groot ding dat ik heb geleerd, is om nooit met iemand samen te werken zonder hem persoonlijk te ontmoeten. Ik heb het gevoel dat als ik meer had gedaan dan met Aaron aan de telefoon praten, ik zijn karakter beter zou hebben opgepikt. Lichaamstaal kan je veel vertellen over iemands motieven en persoonlijkheid. Ik stopte om ethische redenen met de samenwerking een paar weken voordat Aaron stierf.

Zie je genetisch gemanipuleerde honden als een school voor wat mogelijk is voor mensen?

Ja, honden zijn ons meest complexe en langstlopende genetica-experiment en hebben ons veel geleerd over hoe zoogdieren werken. Veel van die lessen helpen ons onszelf te begrijpen en wat er mogelijk is voor mensen.

"Het aanpassen van een planeet om geschikt te zijn voor mensen kan honderdduizenden jaren of langer duren, maar het aanpassen van de mens kan binnen een generatie of twee worden gedaan."

Welke voordelen zie je in het genetisch manipuleren van mensen?

Dat is een ingewikkelde vraag, want het zijn er zoveel. Uiteraard is het eerst zaak om alle genetische ziektes te genezen en vervolgens om mensen resistent te maken tegen andere ziektes, aandoeningen en omgevingsfactoren zoals kanker, giftige chemicaliën, straling, virussen en zelfs veroudering zelf. Dat zijn allemaal voor de hand liggende dingen die iedereen kan zien. Naast het wegnemen van de kwalen van het leven kan het ook bijdragen aan de ervaring van het leven op nieuwe manieren, door mensen toegang te geven tot nieuwe omgevingen, nieuwe zintuigen en nieuwe manieren van mens-zijn. Het zal ook een noodzakelijk onderdeel zijn om mensen zinvol multiplanetair te maken. Het aanpassen van een planeet om geschikt te zijn voor mensen kan honderdduizenden jaren of langer duren, maar het aanpassen van de mens kan binnen een generatie of twee worden gedaan.

Waar denk je dat mensen de grens moeten trekken?

Dat is moeilijk om te bepalen vanuit waar we nu staan. Vooruitkijkend is het onmogelijk om de gevolgen van onze acties nu echt te voorspellen met veel meer zekerheid dan een gok. Ik vermoed echter dat we het moeten behandelen zoals de meeste technologie en de grens moeten trekken bij dingen die anderen schade berokkenen. Ik kan me geen toekomst voorstellen over vijf- of tienduizend jaar waarin er veel respect is voor de limieten en regels die we ons vandaag kunnen voorstellen.

Ik zag een filmpje waarin je met een grote naald stamcellen uit je buikvet haalt. Later stierven de stamcellen die je eruit haalde allemaal. Wat wilde je bereiken en wat heb je geleerd van deze poging?

Ik heb het een paar keer gedaan. Het plan is om een aantal van mijn stamcellen zo te manipuleren dat ik de mogelijkheid kan onderzoeken om ze te gebruiken als drager voor gemodificeerde genen. Er zijn enkele interessante voordelen op gebied van van de kosten en de complexiteit van bewerkingen die mogelijk zijn. In het ideale geval stelt het iemand in staat om indien nodig een kleine gentherapie te maken, met de mogelijkheid om veel kwaliteitscontrole uit te voeren voordat hij zich vastlegt. Het was ook gewoon leuk om ze te laten groeien en ze in andere celtypen te induceren. Mijn favoriet was toen ik een aantal van hen in botcellen veranderde en ze begonnen met het maken van bot in de celcultuur.

"De kosten van gentherapie zijn op dit moment walgelijk winstgedreven en dit laat veel mensen lijden aan levenslange ziektes terwijl dit niet nodig is."

Wat is je Open Source doe-het-zelf-kit voor het hacken van genen waaraan je werkt?

De kosten van gentherapie zijn op dit moment walgelijk winstgedreven en dit laat veel mensen lijden aan levenslange ziektes terwijl dit niet nodig is. Het belangrijkste probleem is dat deze therapieën niet duur zijn om te maken, ze vragen genoeg om winst te maken, vergelijkbaar met het verkopen van één pil per dag voor het leven. Dat is de reden waarom zoveel van deze gentherapieën meer dan een miljoen dollar per dosis kosten. Het maken van een goedkoop doe-het-zelfprotocol dat werkt, zou op zijn minst enkele opties bieden aan de mensen die lijden en sterven en die geen injectie van een miljoen dollar kunnen betalen.

Welke veiligheidsprotocollen gebruik je bij het bewerken van genen?

Het hangt af van de bewerking, voor sommige dingen zijn het gewoon handschoenen en simpele dingen als ik iets eenvoudigs doe, zoals wat gist laten gloeien of een plant van kleur laten veranderen. Voor gentherapie bij mensen of dieren doe ik veel meer, meestal dingen als testen op gifstoffen en eerst de therapie in celkweek evalueren. In feite veel testen en bevestigen dat elke stap doet wat die moet doen voordat verder gegaan kan worden.

Met welke uitdagingen ben je geconfronteerd tijdens het bewerken van genen?

Veel verschillende dingen, van natuurlijke dingen zoals falen, besmetting, mutatie enz. Ook technische dingen, zoals machines die niet goed werken, of kapot gaan. Verder ook nog menselijke dingen, zoals toezichthouders die obstakels opwerpen, en de FBI die me belt om te controleren wat ik doe, en waarom.

"Mijn angst is echter dat we, in onze angst voor het onbekende, de macht om de toekomst van de menselijke evolutie te bepalen aan slechts een paar machtige mensen zullen geven."

Welke impact verwacht je dat genbewerking in de nabije en verre toekomst zal hebben?

In de verre toekomst verwacht ik dat het alles zal veranderen. We zullen niet meer in een mensheid van één soort leven, er zullen mensen zijn voor elke leefomgeving. Mensen aangepast voor waterwerelden, bestraalde woestijnen, leven in de wolken van gasreuzen of diep onder de grond op bevroren manen. We zullen niet alleen onszelf herschrijven, maar ook hele nieuwe ecosystemen bedenken voor werelden die er nooit een hebben gehad. Ik geloof echt dat het onze bestemming is om ons vanaf de aarde te verspreiden en overal waar we gaan nieuw leven te brengen. Ik verwacht dat we de melkweg gaan koloniseren. In de nabije toekomst verwacht ik gewoon dat we die eerste stappen gaan zetten. Ik hoop dat we ze verstandig en moedig oppakken. Mijn angst is echter dat we, in onze angst voor het onbekende, de macht om de toekomst van de menselijke evolutie te bepalen aan slechts een paar machtige mensen zullen geven. Dan moeten we gewoon hopen dat ze besluiten zich te laten leiden door vriendelijkheid en wijsheid, maar ik verwacht niet dat dat hun keuze zal zijn met zoveel macht.

Waar ben je het meest trots op in je werk?

Ik denk dat ik het meest trots ben van de doe-het-zelf biologen en biohackers die ik heb kunnen helpen veranderen in een bloeiende gemeenschap van mensen die tools, technieken en kennis delen. Gedemocratiseerde wetenschap en biotechnologie zijn de enige krachten die zich verzetten tegen een toekomst waarin een klein aantal machtige mensen de toekomst van de menselijke evolutie beheerst en dat is een macht die te groot is om in handen te zijn van iemand anders dan wij allemaal.

Je bent een bezige bij, hoe ziet een dag in je leven eruit?

Ik sta op en ga aan het werk waar ik mijn experimenten en projecten controleer. Dan duw ik ze naar voren of wacht tot ze zijn waar ze moeten zijn. Als een project is afgerond, maak ik me klaar om de resultaten te delen. Ik rijd naar huis en zeg hallo tegen mijn familie en controleer dan mijn thuisprojecten, zowel alledaags als genetisch. Ik hang rond met mijn kinderen en mijn vrouw, dan ga ik naar bed en doe het morgen opnieuw. Soms ben ik de hele nacht wakker om aan een project te werken of een strakke tijdlijn te volgen omdat levende organismen hun eigen schema's hebben waar je omheen moet werken.

"Dit is de generatie op het keerpunt, vanaf hier draait de toekomst van de mensheid voor altijd in een nieuwe richting of in veel nieuwe richtingen tegelijk. Wij zijn de generatie die die verandering vorm mag geven."

Wat wil je zeggen tegen potentiële biohackers?

Dit is de generatie op het keerpunt, vanaf hier draait de toekomst van de mensheid voor altijd in een nieuwe richting of in veel nieuwe richtingen tegelijk. Wij zijn de generatie die die verandering vorm mag geven. Dit is het moment om deel uit te maken van de grootste verandering in de menselijke geschiedenis, een verandering die net zo krachtig is als de ontdekking van vuur of landbouw. Dit zal alles veranderen op een manier waarvan heel weinig mensen ooit getuige zullen zijn, laat staan aan zullen deelnemen. Jij hebt die kans. Laat die kans niet liggen om er iets moois mee te doen.

Wat zijn je doelen voor de komende jaren?

Blijf meer leren en nieuwe vaardigheden opdoen, mensen leren wat ik weet en hopelijk een infrastructuur creëren waarmee meer mensen een collectieve impact kunnen hebben op de bevordering van genetica en biohacking.

In welke wereld zouden jouw kinderen opgroeien als jij de regels zou kunnen bepalen?

Dat is een hele lange lijst met veranderingen als ik de regels zou maken, maar ik zou vooral willen dat ze opgroeien in een wereld die eerlijker, vriendelijker, moediger is. Een wereld van mensen die schoonheid in de toekomst kunnen zien en bereid zijn om voor die schoonheid te vechten.